Llyr Gruffydd AS Aelod o'r Senedd dros Ogledd Cymru

Claf yn disgwyl 600 munud am gyngor 

Mae Plaid Cymru’s North Wales MS wedi codi pryderon am y gwasanaeth ffôn 111 ar ôl i weithwyr iechyd proffesiynol gysylltu â fo.

Dywedodd Llyr Gruffydd, MS Gogledd Cymru Plaid Cymru, wrth y Senedd fod y gwasanaeth 111 ar gyfer cyngor meddygol di-frys wedi'i lansio ym mis Mehefin eleni ar draws y rhanbarth.

Dywedodd: "Mae pryderon yn cael eu mynegi i mi nad yw'r gwasanaeth yn gallu ymdopi â'r galw. Nid oes amheuaeth bod hyn yn rhannol oherwydd y pwysau y mae meddygon teulu yn wynebu ac anallu llawer o gleifion i gael mynediad at feddyg teulu.

"Mae yna deimlad ymhlith gweithwyr proffesiynol nyrsio bod y gwasanaeth yn methu ymdopi - gyda chleifion yn gorfod aros oriau am ymateb sylfaenol er gwaethaf ymdrechion gorau staff. Yn ystod yr wythnosau diwethaf, mae galwadau wedi mynd heb eu hateb ac roedd un wedi aros 600 munud i cael cyngor arbennigol. Mae angen anfon rhai o'r achosion hyn i'r Adran Achosion Brys ar frys ond, oherwydd y galw, maent yn cael eu colli a'u gohirio. Mae'n amhosibl gwybod faint sy'n rhoi'r gorau i ddisgwyl ar ben arall y ffôn oherwydd yr oedi hir."

Cododd Mr Gruffydd bryderon hefyd am arbenigeddau o fewn y gwasanaeth 111: "Nid oes unrhyw arbenigwyr pediatreg ar y gwasanaeth 111 yn y Gogledd ac felly mae pob achos sy'n ymwneud â phlant, pan fyddant yn cael ateb o'r diwedd, yn cael eu cyfeirio'n syth i'r Adran Achosion Brys. Yn yr un modd, nid oes gan 111 hwb iechyd meddwl gyda digon o arbenigedd seiciatryddol i ddelio â'r galw cyfredol. Nid yw'n syndod bod ein gwasanaethau brys mewn ysbytai dan gymaint o bwysau.

"O ystyried y cynnydd gwirioneddol yn y galw am wasanaethau iechyd meddwl yn ystod y pandemig, mae angen sicrwydd ar gleifion a'r cyhoedd ledled gogledd Cymru bod y gwasanaeth hwn yn cyflawni'r hyn sydd ei angen."

Mewn cwestiynau i'r Prif Weinidog y prynhawn yma daeth i'r casgliad: "A fydd y Prif Weinidog yn derbyn nad yw'r gwasanaeth 111, a ddisodlodd y gwasanaeth y tu allan i oriau arferol meddygon teulu, yn cyflawni'r hyn ddyliai wneud? Dyma farn gweithwyr iechyd proffesiynol pryderus iawn sydd â blynyddoedd o brofiad yn y maes."