Llyr Gruffydd AS Aelod o'r Senedd dros Ogledd Cymru

Mae AS Gogledd Cymru wedi beirniadu Llywodraeth Cymru am y cynllun i wneud toriadau i brentisiaethau.

Dywedodd Llŷr Gruffydd, sydd yn cynrychioli’r Gogledd Cymru yn y Senedd bod gweinidogion Llafur yn “difrodi” economi y rhanbarth ac yn “cefnu ar bobl ifanc”.

Mae cyllideb Llywodraeth Cymru ar gyfer 2024/2025 yn awgrymu toriadau o bron 25% i’w raglen prentisiaethau..

Mae disgwyliad i hyn arwain at 10,000 yn llai o bobl yn cychwyn prentisiaeth yng Nghymru, sydd yn leihad tua 50% o brentisiaid.

Yn o gystal a hynny mae disgwyliad y bydd y toriadau yma yn atro merched, pobl ifanc, pobl difreintiedig a pobl hŷn yn galetach.

Wnaeth Plaid Cymru gynnal dadl yn y Senedd yn ddiweddar am bwysigrwydd prentisiaethau i economi a gweithlu Cymru.

Daeth y cynnig i dorri prentisiai ar adeg pan mae 80% o fusnesau bychain wedi cael trafferthion yn recriwtio y gweithwyr y mae nhw ei angen achos o brinder sgiliau.

Cyn i’r gyllideb gael ei gyhoeddi cyfaddefodd y Blaid Llafur ni fyddai’n cyrraedd ei darged o greu 125,000 o brentisiaethau bob oed erbyn diwedd y tymor seneddol presennol.

Dywedodd Llŷr Gruffydd AS: “Os mae Cymru am fod yn wlad llewyrchus, deinamig, uchelgeisiol ac arloesol mae o yn hanfodol i ni fuddsoddi mewn prentisiaethau  

“Dim ond hynny fydd yn galluogi gweithwyr y dyfodol i gyrraedd eu potensial.

“Yn anffodus, yn y gyllideb ddrafft gwelsom Llywodraeth Cymru yn cynnig toriad sylweddol i ariannu prentisiaethau.

“Wrth reswm mae hyn wedi peri pryder i nifer o golegau addysg pellach a’r diwydiannau llafur medrus yng Ngogledd Cymru.

“Mae’r penderfyniad yma yn debygol o arwain at 10,000 yn llai o bobl yn cychwyn prentisiaeth yng Nghymru yn flwyddyn nesaf.  

“I roi cyd-destun, rhain yw rhai o’r toriadau mwyaf a mwyaf dinistriol i brentisiaethau yn hanes datganoli. Yn syml y bydd hyn yn difrodi economi GogleddCymru.

“Nid yn unig y bydd hyn yn golygu ba fydd nifer o bobl ifanc yn cael y cyfleoedd i ddatblygu y sgiliau i symud eu gyrfaoedd ymlaen, y bydd hefyd yn golygu y bydd busnesau lleol yn cael ei gadael heb y gweithwyr medrus y mae nhw ei angen.  

“Mae prentisiaethau yn chwarae rôl allweddol yn creu cyflenwad o weithwyr medrus ar gyfer y farchnad swyddi yng Ngogledd Cymru ac ar draws yr wlad.

“Mae yna nifer o fusnesau hefo record gwych o fuddsoddi yn y gweithlu. Yn anffodus mae nhw’n cael eu gadael i lawr gan Lywodraeth Cymru.

“Dylai bod y Llywodraeth yn hybu a datblygu prentisiaethau achos rydym angen mwy o weithwyr medrus nid llai. Yn lle mae’r Llywodraeth yn cefnu ar bobl ifanc trwy wrthod buddsoddi yn eu dyfodol.

“Mae’r penderfyniad yma yn annheg a bydd yn cael effaith niweidiol ar economi Cymru am flynyddoedd i ddod os mae’n mynd yn ei flaen. Mae angen i weinidogion Llafur ailfeddwl hyn.

“Rydym yn dioddef o brinder gweithwyr medrus yn barod a bydd y diffyg rhagwelediad a diffyg ariannol dim ond yn gwneud y sefyllfa yn waeth.

“Mae angen i Llywodraeth Cymru ailfeddwl y toriad yma i brentisiaethau cyn achosi difrod i’r economi wneith gymryd blynyddoedd maith i adfer.”